اهمیت ژئوپلیتیکی جزایر ایران در خلیج فارس مطالعه موردی: لاوان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه تربیت پاسداری امام حسین (ع)

چکیده

در خلیج فارس حدود نود جزیره کوچک و بزرگ وجود دارد که سی و چهار جزیره آن متعلق به ایران است. جزیره لاوان در بخش غربی استان هرمزگان  و در مختصات جغرافیایی 20 16 53  , N26 49 06 قرار گرفته است. این جزیره از جمله جزایر مهم خلیج فارس است که در گذشته به شیخ شعیب، بوشیب  یا بوشعیب شهرت داشته است. مساحت جزیره لاوان در حدود 76/8 کیلومترمربع و عمق آب دریا در نزدیکی این جزیره، بین 18 تا 24 متر می­باشد. این جزیره پس از جزیرة قشم و کیش بزرگترین جزیرة ایران در خلیج فارس محسوب می‌شود. لاوان را با نام مروارید مخفی خلیج فارس نیز می شناسند. از نظر تقسمات کشوری لاوان بخشی از استان هرمزگان، شهرستان بندر لنگه، بخش کیش با مساحتی حدود 177 کیلومتر مربع از دو دهستان به نام های لاوان و کیش می باشد بیشتر کشورهای حاشیة خلیج فارس در آرزوی داشتن این جزیره و موقعیت آن هستند. سئوال اصلی این پژوهش این است: اهمیت ژئوپلیتیکی جزیره لاوان در خلیج فارس چیست؟ نتایج تحقیق نشان می­دهد  که این جزیره دارای موقعیتی ژئواستراتژیکی، ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی که بخش مهمی  از ذخائر ایران یعنی(137/6 میلیارد بشکه نفت، 9 /10 درصد ذخائر جهانی نفت و داشتن 29/61 تریلیون متر مکعب یعنی 16 درصد ذخائر گاز جهان)  که رتبه اول جنوب غرب آسیا و دوم جهان و در مرکز بیضی انرژی جهان قرار دارد را دارا می باشد. همچنین موقعیت توریسم، سیاسی، نظامی و مرز دریایی با همسایگان  و با داشتن منابع مشترک انرژی با کشور امارات متحده عربی، از اهمیت فوق­ العاده ای برخوردار است. این پژوهش از طریق مصاحبه حضوری و منابع کتابخانه­ ای انجام شده است و از نظر روش ماهیتی توصیفی و تحلیلی دارد .همچنین برای آماده ­سازی نقشه­ ها از نرم افزارGIS  استفاده شده است. 

کلیدواژه‌ها


1-اطاعت، جواد، 1376 ،  ژئوپلیتیک وسیاست خارجی ایران ، تهران: انتشارات سفیر
2-برادن، کتلین و فرد شلی،1383 ژئوپلیتیک فراگیر ترجمه علیرضا فرشچی و حمیدرضا رهنما.تهران: انتشارات دوره عالی جنگ
3-پورتال شرکت نفت فلات قاره ایران. ) 1395 منطقه عملیاتی لاوان بازیابی شده در 11 اسفند 1396 http://www.ioocco.ir/Pages.aspx?Pid=27#
4-حافظ نیا، محمد رضا 1390 ،اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، انتشارات پاپلی مشهد چاپ سوم
5-رزم آرا ،علی 1320، جغرافیای نظامی خلیج فارس  بی جا
6-سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح1382، جغرافیای جزایر ایرانی خلیج فارس: استان هرمزگان: جزیره لاوان. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
7-سجاد پورامینی بزنجانی، محمد حسین آدابی(1393 ) تأثیر دیاژنز بر کیفیت مخزنی سازند کنگان در میدان لاوان، خلیج فارس مجله زمین شناسی کاربردی پیشرفته، زمستان 92 ، شماره 10
8-صفوی، سید یحیی  ، 1384 اصول ومبانی جغرافیای نظامی ایران: انتشارات دانشگاه امام ،جلد اول ( شمال غرب و غرب کشور ) تهران
9-کوهن، سائول برنارد، 1387ژئوپلیتیک نظام جهانی ،ترجمه عباس کاردان،تهران: انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات ابرار معاصر
10-لوهازن پوردیس فون 1375 جنگ خلیج فارس جنگی با اروپا ترجمه شهروز رستگار نامدار فصلنامه اطلاعات سیاسی ،اقتصادی شماره108-107 مردادوشهریور
11-موریس دوورژه، 1367 ،جامعه شناسی سیاسی ، ترجمه ابوالفضل شریعت پناهی.تهران: انتشارات دانشگاه تهران
12-مجله بندر دریا ،شماره23 :30 )   
13-نورزاده بوشهری، اسمعیل. ( 1338 ). فلات قاره و جزایر خلیج فارس. تهران: چاپخانه تابش
14-هاگت ،پیتر(1373) جغرافیا ترکیبی نو جلد اول ترجمه شاپور گودرزی نژاد، تهران انتشارات سمت
15-anthony cordesman, the Gulfe and  the search for strategic  stability, (boulder westview,1984 )
16-Garnett, John(1987).“Defense Policy Making”, in John Baylis and others, Contemporary Strategy II,h0lmes meier,newyork.
20 مهر 1395
          ۱۶ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۱:۴۵ کد خبر:
اردیبهشت ۱۳۹۰ - ۱۴:۴۱
http://www.rajanews.com/news/31692
http://pedec.ir/detail=6958