تبیین مسائل مدیریتی- اکولوژیکی انتقال‌های بین حوضه‌ای منابع آبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مهندسی مکانیک، پژوهشگر مرکز راهبردی آب، انرژی و محیط زیست، دانشگاه جامع

2 کارشناس ارشد زمین شناسی، پژوهشگر مرکز راهبردی آب، انرژی و محیط زیست، دانشگاه جامع

3 دکتری ﺗﺮوﻳﺞ و آﻣﻮزش ﻛﺸﺎورزی ﭘﺎﻳﺪار، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران

4 کارشناس ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، پژوهشگر مرکز راهبردی آب، انرژی و محیط زیست، دانشگاه

چکیده

شرایط اقلیمی و جغرافیایی کشور پهناور ایران، نحوه توزیع زمانی و مکانی بارش، میزان تبخیر، پراکندگی جمعیت و مراکز صنعتی موجب طرح بحث انتقال آب میان حوضه‌ای شده است. بدون توجه به شرایط و ملاحظات اساسی‌ حوضه‌ها، اجرای طرح‌های انتقال آب موجب تعارض میان آن‌ها می‌گردد. پژوهش حاضر با درک صحیح از سوء تدبیرها در مدیریت منابع آب به تشریح مسائل مختلف مدیریتی و اکولوژیکی انتقال بین حوضه‌ای آب می‌پردازد و اینکه چه مسائلی بین حوضه‌ای انتقال آب وجود دارد و در پی پاسخ به راه‌حل‌های صحیح مسائل تخصیص آب‌های بین حوضه‌ای به گونه ای که موجب عدم تعارض می‌گردد، می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که بارگذاری بیش‌ازحد بر منابع آب سبب تهدید منابع آب زیرزمینی و افت کیفیت این منابع می‌گردد. این توسعه بر مشکلات زیست‌محیطی افزوده‌شده است. تغییرات اقلیمی، برداشت‌های غیرمجاز و بی‌رویه بالادست حوضه‌ها، تغییر زمان و شکل بارش بر مشکلات ظرفیت منابع آب بین حوضه‌ها افزوده است. با اصلاح مدیریت یکپارچه حوضه‌های آبریز بخصوص در توزیع متعادل عرضه و تقاضا می‌توان از ادامه وضعیت موجود خشک شدن تالاب‌ها، مناقشات اجتماعی و سایر پدیده‌های حاصل از پروژه‌های انتقال آب جلوگیری نمود. بخشی از این مسائل با مدیریت صحیح آب، مدیریت توأمان و واقع‌بینانه عرضه و تقاضا، ساماندهی برداشت‌ها و نیز عدم‌بارگذاری جدید بر منابع آب حوضه‌ها مرتفع نمود. شفافیت داده‌های آب در کشور، بازنگری بر منابع و مصارف حوضه‌ها بر اساس شرایط سال آبی و تأکید بر مدیریت بهره‌وری از راهکارهای این مسائل هست.

کلیدواژه‌ها

قلمروهای جغرافیایی قرن جدید
دوره 2، شماره 1
شهریور 1401
صفحه 1-18

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار